Kwetsbaar Groen

De titel van dit portret was al klaar voor ik aan mijn gesprek met tuinvrouw (m/v) Sanne Luijben begon. We ontmoeten elkaar op het terras van clubhuis de Regenboog op een binnenterrein in hartje Bloemhof. Binnen is het stampend vol met dames die kleding aan het maken zijn. Sanne beweert er weinig bemoeienis mee te hebben. Men beschouwt haar als gastvrouw maar verder regelt het zichzelf. Op ons gesprek wordt regelmatig ingebroken door een druk baasje in politie-uniform. Als we hem beloven dat ie later op de foto mag is ons enige rust gegund.

Sanne en ik hebben iets gemeenschappelijk; zij komt van Goeree-Overflakkee vandaan en ik verhuisde er naar toe. Haar ouders zijn fan van de zorgtuin die ik op dat eiland run en opa gloeit trots op telkens als ik het over zijn kleindochter heb. ‘Je kent het daar, het mag nooit raar’ vertelt ze haar levensgeschiedenis ‘na de Havo ben ik subiet naar de tekenacademie gevlucht, het heeft nog jaren geduurd tot ik die eilandmentaliteit uit mijn systeem kreeg. In Rotterdam ben ik kunstles op de Pauluskerk gaan geven, tijdens mijn studie had ik dat al eerder gedaan bij de Rainbow-daklozenopvang in Amsterdam’

hebben die mensen geen belangrijker dingen aan hun kop dan? ‘Even wat anders dan zorgen en je talent ontdekken is waardevol….voor mij leverde het heel bijzondere gesprekken op’. Eenmaal in de stad gevestigd herontdekte Sanne haar liefde voor de natuur: ‘planten vragen rust en aandacht, zelfde als ik me aan het tekenen zet’. We doen een proefje en lopen samen langs de tuin ‘deze zaailingen schreeuwen om in een groter pot gezet te worden en die verwaarloosde kamerplant wil duidelijk nieuwe grond en water’ weet Sanne.

Rust? Ik raak juist opgejaagd als ik al dat achterstallig werk zie. ‘Zo was het met die daklozen-gesprekken ook. Sinds ik de opleiding ‘zorg en landbouw’ volg, kan ik er wat professioneler mee omgaan, neem ik de verhalen niet mee naar huis’.

Wat is zorg voor jou? En wat heb dat met landbouw te maken? Sannes formuleringen worden zorgvuldig gewogen ‘Ik loop stage bij een zorgboerderij en doe daar tuinbouw en kleinvee, ze hebben er ook koeien. De omliggende bedrijven hebben Monsanto-contracten en GPS-gestuurde monstermachines. Een gemengd bedrijf, dus met dagbesteding, is anders. De zorg voor mensen komt daar de natuur ook ten goede. Mijn opvatting is dat ik er niet ben om mensen te helpen beter te worden ofzo. Ik wil ze, met alle bagage die ze hebben, in staat stellen de kwaliteit van leven te verhogen.’

Pauluskerk, hier op de Regenboog samenwerking met het wijkpastoraat, afkomstig van Xristelijk Flakkee, ben jij er ook zo eentje?’ ‘Ik heb er niets speciaals mee. Maar als het om achtergestelde groepen gaat zijn geloofsgemeenschappen veel pragmatieser dan de overheid. Daar gaan ze eerst eindeloos ideologies discussieren of het in wel het moderne concept van de participatiesamenleving past. Die van de kerk zijn gewoon van aanpakken. En er zijn leuke mensen bij die echt geen zieltjes staan te winnen’. Volgens Sanne loopt de samenwerking met het wijkpastoraat goed; ‘in het begin hadden we hier op de Regenboog last van het grote getal; 20 vrouwen aan hetzelfde klusje, elkaar verdringen, in een half uurtje klaar en dan naar elkaar zitten staren. Datzelfde had Stanley met de mannenclub die als onderhoudsteam de wijk inging. Twee jaar later heeft ieder z’n plek gevonden en gaat zelfstandig aan de gang. Dat noem ik winst’. Aan het einde van ons gesprek gaan we zoeken of ‘kwetsbaar groen’ een passende titel zou kunnen zijn.

Daklozen beschouw ik niet als kwetsbaar, ik zie dan meer overlevers voor me, sterk als een rots’ ‘En dat geldt voor natuur in de stad net zo. Ik vindt het een troostrijke gedachte dat, als we geen onderhoud meer plegen, in vijftig jaar de stad zal zijn overwoekerd tot bos. Natuur stelt in staat om gevoel op te roepen; zeg maar kwetsbaar opstellen’.